nieuws

“REINHEID EN INSPECTIES”

Dat smeer- en hydraulische olie een reinheidsgraad moeten hebben die past bij de applicatie, is velen bekend. Maar ‘reinheid’ is in veel meer gevallen van belang dan bij olie alleen. Machines en apparatuur in fabrieken en werkplaatsen zijn bijvoorbeeld in praktisch alle gevallen (sterk) vervuild door stof, oliesporen, vet en andere materie die er niet thuishoort. Dit lijkt misschien alleen een visueel aspect, maar niets is minder waar. Lees hier wat de gevolgen kunnen zijn maar ook hoe het reinigen van een machine eenvoudig is mee te nemen in het onderhoudsplan.

‘Good housekeeping’ is een term die ook in de industrie een veel gehoorde kreet is. Zorgen dat het schoon en netjes is in de verschillende werkruimten. Dit werkt niet alleen prettiger maar voorkomt ook fouten én stimuleert veilig werken.

Op veel productie- en werklocaties is het vaak nog wel aardig gesteld met de term ‘netjes’. Componenten en materialen liggen geordend in de schappen en de vloeren zijn leeg en toegankelijk voor werknemers en ander rollend materieel.
De apparatuur en machines daar in tegen zijn vaak stoffig, resten van olie en/of vet hangen aan smeernippels als ook resten koel- en smeermiddel zijn terug te vinden op het oppervlak van tanks en overige machine delen.

300_vetspuit.jpg

Gevolgen
Buiten het feit dat het er eventueel voor bezoekende klanten niet al te fraai uitziet, betekenen de hangende druppels olie, vet en restanten van stof en zand aan een smeernippel dat zich hier vuil verzamelt wat bij een volgende smeerbeurt mee naar binnen wordt gedrukt. Dit vuil verspreidt zich vervolgens door de component, draagt hier bij aan een overmatige slijtage en ten slotte tot een vroegtijdig falen van deze component. Bovendien kan het leiden tot onregelmatigheden in het productieproces en hiermee afkeur van producten.

Daarnaast is vuil een uitstekend middel om eventuele mankementen aan machines en apparaten te verbloemen. Ze worden hiermee letterlijk onzichtbaar en dus ook niet opgemerkt tijdens eventuele onderhoudsinspectie rondes. Ook hier kan dit leiden tot voortijdige uitval van een machine of storingen.

Gevaren
Naast vervroegde uitval of extreme slijtage aan equipement kan vervuiling tot andere gevaarlijk situaties leiden. 

Door olieresten op de vloer kunnen mensen uitglijden terwijl stof of olieresten op warme of hete oppervlakken (elektromotoren of daar waar veel wrijving optreedt) kunnen leiden tot brand dan wel stofexplosies in de productieomgeving.

200_dsc01232.jpg 200_dsc02055.jpg

Oplossing
Een probleem erkennen is vaak al de halve oplossing en dat geldt zeker in dit geval. Reinigen dus. Veel extra werk? Dat hoeft niet. Wanneer machines nooit eerder zijn gereinigd is het goed om hiervoor een aparte onderhoudsronde in te plannen waarin dit gebeurt en zo een optimale 0-situatie te realiseren.

Deze staat is vervolgens vaak goed bij te houden door tijdens een smeerronde een doek en een goede reiniger mee te nemen en de verschillende machine onderdelen rustig en met beleid te ontdoen van vervuiling.

Reinig in elk geval nooit met water en gebruik het moment van reinigen direct om te inspecteren hoe het betreffende onderdeel eruit ziet en níet alleen om te kijken of er smeervet moet worden toegevoegd. Een vast onderdeel in het eerstelijns onderhoud dus waarmee op eenvoudige wijze een bijdrage wordt geleverd aan een betrouwbaar productieproces en een hoge beschikbaarheid van het machinepark.

Juist door het periodiek bijhouden van deze cruciale reinigingen zullen olieniveau inspecties als ook visuele inspecties veel eenvoudiger en dus ook sneller plaats kunnen vinden, waarbij de aangereikte inspectieverslagen vele malen nuttiger en bruikbaarder zijn dan u tot dusver gewend was.

300_hydrauliek_pig_station.jpg

 

Download hier de nieuwsbrief

 

Varnish verwijderen op basis van adsorptie

Varnish is een type vervuiling in hydraulische en smeerolie installaties die veel schade kan veroorzaken en een verhoging in lager temperaturen kan veroorzaken…

Wanneer de olie verzadigd raakt met deze verouderingsproducten, zoals gel-, harsachtig of vaste vernisachtige afzettingen in het vloeistofsysteem. Een andere gevaar is de beperkte oplossnelheid van vernis in moderne turbineoliën.
Deze verstoppingen en verklevingen zijn het gevolg waardoor machines minder efficiënt, nauwkeurig of dynamisch zullen werken. De afgelopen jaren is daarom veel onderzoek gedaan naar varnish wat inmiddels heeft geleid tot verschillende manieren om deze vervuiling te verwijderen. Adsorptie – in combinatie met filtratie – is daarbij een zowel eenvoudig als kosteneffectieve manier om dit te realiseren.

Het conditioneren van olie heeft zich lange tijd gericht op hoofdzakelijk het beheersen van de hoeveelheid vaste vuildeeltjes die zich in verschillende deeltjesgrootten in de olie bevinden en op het minimaliseren van de hoeveelheid water. Om verschillende redenen werd de afgelopen jaren echter ook steeds vaker varnish in systemen geconstateerd. Een braakliggend terrein voor onderzoekers dat inmiddels aardig ‘ontgonnen’ raakt.

 

Ontstaan van varnish
Vernis verwijst naar olie verouderende producten die afzettingen veroorzaken in het  vloeistofsysteem in de vorm van een gel/harsachtige consistentie of lijken op vaste vernis (fig. 1 tot 3). Deze olie verouderende producten zetten zich snel af op koele oppervlakken zoals de tank, ventielbehuizingen en/of koelers. Dit veroorzaakt een toename bij lager temperaturen, storingen in hydraulische kleppen en koelproblemen.Eén van de belangrijkste redenen waarom varnish in deze tijd meer voorkomt, hangt samen met de ontwikkeling van nieuwe typen basisolie. Door de jaren heen is de basisolie steeds ‘puurder’ geworden door bijvoorbeeld aromaten te verwijderen waarmee wetenschappers uiteindelijk op een type IV olie uitkwamen die uitsluitend nog bestaat uit paraffine houdende bestanddelen. Een prachtig resultaat omdat dit type olie onder andere een langere levensduur heeft maar helaas zijn hiermee ook nieuwe problemen geïntroduceerd.

 

250_afbeelding1.png 250_foto_2.jpg 250_afbeelding3.png

                   fig. 1 t/m 3                          

 


Eén daarvan is de lagere geleidbaarheid van de olie waardoor veel makkelijker elektrostatische ladingen ontstaan. Duizenden ‘hotspotjes’ dus die ervoor zorgen dat de olie ter plekke verbrand/oxideert en als degradatieproduct in het systeem terecht komt. De steeds hogere drukken waaronder systemen in de moderne tijd moeten werken, de steeds compactere afmetingen waardoor olie onvoldoende tot rust kan komen in de tank en de aanwezigheid van eventueel water, lucht en vuil (ijzer)deeltjes, versnellen dit degradatieproces waarbij Varnish kan worden gevormd. Omdat oxidatie in alle systemen voorkomt, zal ook in ieder systeem uiteindelijk Varnish kunnen ontstaan.

 

Vorming van Varnish

In eerste instantie zal de varnish opgelost zijn in de olie; hoeveel dit is hangt onder andere af van druk en temperatuur. Wanneer het verzadigingspunt is bereikt zal de varnish uit de olie treden en neerslaan op de oppervlakken. ‘Gelukkig’ is dit een fysisch en geen chemisch proces wat betekent dat het omkeerbaar is. Met andere woorden: wanneer het op de een of andere manier lukt om de opgeloste varnish uit de olie te halen, dan zal de neergeslagen varnish opnieuw in oplossing gaan waarna ook deze varnish kan worden verwijderd. Hoewel het hier om een langdurige proces gaat, is het dus mogelijk om een systeem volledig vrij te maken van Varnish.

Bepaling MPC-waarde (ASTM D7843). De MPC-waarde registreert de kleurveranderingen van een laboratorium filtermembraan, beoordeeld met een 0,45 μm filtratie. De kritisch systeem waarde voor de optreden MPC-waarde ligt rond de 40. (zie fig. 1, 2 & 3)

 

Oplossingen

Het verwijderen van de opgeloste varnish is niet eenvoudig. Gebruik maken van standaard filters – met een bepaalde β-waarde – om de deeltjes te ‘zeven’ heeft geen zin. Ze zijn immers in oplossing.

 

Oplossingen zijn tot nu toe gevonden in elektrostatische afscheiding en adsorptie. Bij elektrostatische afscheiding worden elementen toegepast waarvan de lading tegengesteld is aan de lading van varnish, waardoor zij de varnish zoals een magneet aantrekken.

 

Bij adsorptie worden de Varnish deeltjes fysisch of chemisch gebonden aan een specifiek oppervlak. Dit oppervlak noemen we het adsorptiemiddel en bestaat veelal uit actieve kool of silicagel. De combinatie van het type vervuiling en adsorptiemiddel is bepalend voor een goede werking: varnish zal zich niet chemisch hechten aan zomaar een willekeurig materiaal. Verder is de werking van adsorptie sterk afhankelijk van temperatuur, volumestroom, concentratie en andere operationele of bedrijfsomstandigheden.

 

Offline

Net als elektrostatische systemen worden ook adsorptiesystemen offline of in een ‘nier-opstelling’ geplaatst. Daarbij zijn ze geschikt voor een brede range aan volumestromen: – van < 5 gpm tot > 50 gpm en is er geen spanningsbron of bijbehorend regelsysteem nodig. Dit maakt een adsorptieproces goedkoper en eenvoudiger dan een systeem op basis van elektrostatische afscheiding waarvan de kosten relatief hoog zijn, de volumestromen beduidend lager en de efficiëntie daalt met de aanwezigheid van water in olie (500 ppm of meer). Bovendien is de capaciteit om varnish te binden bij elektrostatische afscheiding beperkt.

 

Cellulose

Met deze kennis in het achterhoofd zijn er inmiddels filters ontwikkeld waarvan het filtermedium tevens kan fungeren als adsorptiemateriaal. Eén van de meest veelbelovende media is cellulose. Deze deeltjes bieden niet alleen een groot oppervlak, maar zijn door hun chemische samenstelling ook zeer geschikt voor het vasthouden van varnish.

Deze oplossing is inmiddels ook op de markt en wordt succesvol toegepast.

 

Download hier de nieuwsbrief

PMG Artikel - Europoort Kringen - Juni '18

SMEERTECHNISCH ONDERHOUD LEVERT GELD OP!

Smeertechnisch onderhoud is bij veel maintenance-organisaties allesbehalve een sexy onderwerp. Ten onrechte, want een goed doordacht smeerbeleid levert zijn geld dubbel en dwars op. Afhankelijk waar een organisatie staat met het eerstelijns preventief smeertechnisch onderhoud, is een investering in fluid management in maximaal twee jaar terugverdiend, claimt specialist PMG.

Eerstelijns preventief smeertechnisch onderhoud, dat is waar PMG zich op richt. Het in Sas van Gent gevestigde bedrijf, met inmiddels vestigingen in België en Nederland, is in 2010 opgericht. Destijds werd begonnen met vier medewerkers. Inmiddels werken er circa vijfentwintig fulltime medewerkers, die voornamelijk op de sites van klanten aan het werk zijn. Het bedrijf richt zich met zijn diensten in de Benelux voornamelijk op de industrie. Daarnaast heeft het klanten in de scheepvaart en het wegtransport.

In een één dag durende site survey kan PMG voor het management van bedrijven inzichtelijk maken hoeveel geld slim smeertechnisch onderhoud kan opleveren. Voor veel managers is dit een eye opener, die smeertechnisch onderhoud ineens tot onderwerp van gesprek maakt ... 

Lees hier het volledige artikel 

 

Good Housekeeping – de zwakste schakel?

Wie serieus aan smeertechnisch onderhoud werkt, moet rekening houden met meer factoren dan uitsluitend het smeermiddel en de frequentie van het gebruik. Good Housekeeping is daar een prachtig voorbeeld van. Oorspronkelijk de titel van een Amerikaans tijdschrift dat zich richtte op vrouwen met gezinnen, in de huidige tijd een algemeen begrip voor: “netjes werken in een nette omgeving”. Wat betekent dit voor smeertechnisch onderhoud?

Om dit duidelijk te maken gaan we eerst uit van een situatie waarin het juiste smeermiddel is gekozen voor een specifieke applicatie. Daarbij wordt dit product op de juiste manier en in de juiste frequentie gebruikt door medewerkers met verstand van zaken. Maar dan . . .

 

Wanneer we maximale prestaties verwachten van het smeermiddel, dan is het belangrijk dat het product niet vervuilt, bijvoorbeeld door vaste deeltjes, water of chemicaliën. Deze bronnen van vervuilingen kunnen enerzijds het smeermiddel zelf aantasten waardoor de werking vermindert maar kunnen ook terecht komen op de te smeren oppervlakken en daar bijvoorbeeld roest of andere beschadigingen veroorzaken.

Dit is te voorkomen door netjes te werken in een nette omgeving: good housekeeping. Een aanpak die niet alleen een positieve invloed zal hebben op de prestaties van het smeermiddel, maar tevens op het welzijn en veiligheid van de medewerkers.

 

Hulpmiddelen 

Om een nette omgeving te creëren zijn er binnen de onderhoudswereld verschillende tools ontwikkeld die fungeren als checklist om niets te kunnen vergeten. Een ketting is immers zo sterk als zijn zwakste schakel. Eén van de belangrijkste en waarschijnlijk meest bekende is de in Japan ontwikkelde 5S methode.

 

Een methode die productiebedrijven helpt om via vijf stappen – de 5 S-en – te komen tot een nette omgeving waarin veilig en optimaal is te werken. De vijf S-en staan voor: sorteren, schikken, schoonmaken, 

standaardiseren en standhouden of systematiseren. Soms wordt ook wel gesproken van het 6S systeem waarbij de zesde S staat voor Safety (veiligheid).

 

5S in smeertechnisch onderhoud

De methode is daarbij relatief eenvoudig en direct toepasbaar op het smeertechnisch onderhoud. Stap 1 – schoonmaken – Hoe kunnen we als “De Ogen & Oren” binnen het bedrijf een inspectie uitvoeren als we niet weten als olieleksporen/vervuiling van afgelopen week of van de afgelopen jaren is.

 

In samenwerking met u en onze applicatiespecialisten is het in vele gevallen mogelijk flink te snijden in de diversiteit aan gebruikte smeermiddelen. Zij hebben immers de kennis en ervaring om verschillende typen smeermiddelen te vervangen door één ander product. Hiermee wordt het magazijn netter, is de logistieke handling vereenvoudigd en wordt de kans op het gebruik van een verkeerd smeermiddel gereduceerd.

 

Stap 2 – schikken – betekent dat alle producten een vaste plaats krijgen. Netjes werken dus, er bovendien voor zorgen dat deze plaats beschikbaar is én dat duidelijk is dat bepaalde producten daar horen! Of het nu gaat om gereedschappen of smeermiddelen. Nooit meer iets kwijt, nooit meer ‘rotzooi’ en minder kans op fouten.

 

Stap 3 - schoonmaken - beperkt zich niet tot het verwijderen van vuil, maar betekent ook preventief reinigen, het verwijderen van vervuilingsbronnen en het vastleggen van de juiste  schoonmaakprocedures. Het vervangen van een smeervet door een ander product vereist bijvoorbeeld een goede reiniging van het onderdeel om vervuiling van het nieuwe product te voorkomen.

 

Stap 4 - standaardiseren - is zeker in het kader van smeertechnisch onderhoud van belang. Hierin worden onder andere coderingen op de smeermiddelen, smeergereedschappen en smeerpunten aangebracht waardoor de kans op fouten en vervuiling wordt geminimaliseerd. Denk hierbij aan barcodes of kleurcoderingen waarmee bijvoorbeeld een onderscheid wordt gemaakt tussen smeermiddelen voor food- en non-food applicaties.

 

Stap 5 - systematiseren - hierbij is het de bedoeling dat de vorige vier pijlers worden gewaarborgd. Veelal is dit een administratieve stap waarin procedures worden vastgelegd, metingen worden uitgevoerd en resultaten op een overzichtelijke manier worden vastgelegd om vervolgens te dienen als basis voor verbeteringen(www.MaintenanceGuide.nl).

 

Dus…?
Natuurlijk zal niet ieder bedrijf in staat zijn of de behoefte hebben om het 5S systeem tot in detail door te voeren. Een leidinggevende bewust maken van de verschillende stappen en de effecten ervan op de productie (hogere output door minder stilstand en een betrouwbaarder proces) zal er echter voor zorgen dat hij ‘good housekeeping’ uitdraagt naar de medewerkers en de randvoorwaarden schept om hieraan te kunnen voldoen. 

 

Download hier de nieuwsbrief.

Wat vertelt een olie analyse?

Olie kan met een gerust hard ‘het bloed’ van de installatie worden genoemd. Niet alleen omdat het medium vuil en warmte afvoert en vermogen overbrengt, maar tevens omdat de samenstelling en eigenschappen veel informatie bevatten over de conditie van de installatie. Om die reden is het verstandig de kwaliteit van de olie regelmatig te controleren door middel van olie analyse. Eenvoudig via onsite monitoring of maximaal uitgebreid middels een analyse door een gespecialiseerd laboratorium

Onsite monitoren

Een praktische methode om de kwaliteit van olie in de gaten te houden is ‘onsite monitoren’. Hierbij wordt direct bij de applicatie een monster genomen en worden de belangrijkste parameters gemeten en beoordeeld. Een eerste belangrijke parameter is vervuiling door vaste deeltjes gevolgd door vervuiling door water en de viscositeit of geleidbaarheid.

 

Deeltjes

Voor het tellen van vaste deeltjes zijn speciale sensoren (in deeltjestellers) beschikbaar waarbij het belangrijk is om ook de allerkleinste vaste deeltjes – tot ongeveer 4 µm – mee te nemen. De aantallen deeltjes en de grootte geven een indicatie over mogelijke slijtageprocessen in het systeem en eventueel op stapel staande storingen. Tevens vormen zij een indicatie of de juiste filtersystemen zijn toegepast en of de filterelementen eventueel aan vervanging toe zijn.

 

Water

Het meten van de aanwezigheid van water is belangrijk omdat water onder andere oxidatie in de smeerolie in de hand werkt, de elektrische geleidbaarheid verhoogt en de groei van micro-organismen bevordert. Kortom, de olie veroudert bij de aanwezigheid van water sneller en kan door corrosieproducten en micro-organismen systemen verstoppen en ontregelen. Het vroegtijdig analyseren van water en het nemen van maatregelen om water uit het systeem te houden kan dan ook veel problemen voorkomen.

 

Geleidbaarheid

De viscositeit en geleidbaarheid – en vooral de verandering daarvan – zijn tot slot een graadmeter voor mogelijke veranderingen van de samenstelling van de olie. Een stabiele waarde geeft een stabiele situatie aan. Veranderingen zijn aanleiding tot nader onderzoek en mogelijk modificaties aan het systeem.

 

Online metingen:

Naast individuele onsite analyses, is het ook mogelijk om oliebaden continu te monitoren via online meetsensoren. Vooral bij kritische systemen biedt het een uitkomst wanneer water in de olie, temperatuur, vervuiling en nog vele andere belangrijke parameters voortdurend in de gaten te kunnen houden. Dit biedt immers de mogelijkheid direct maatregelen te nemen bij over- of onderschrijding van vooraf ingestelde alarmwaarden.

 

PMG beschikt over de kennis, hard- en software om ‘online monitoring’ ook in uw systeem te realiseren. Hiermee zijn alle olieparameters direct op de PC in de controlekamer beschikbaar en zijn de trends in de olie en het procesequipment direct af te lezen.

 

Analyse in een laboratorium

Voorafgaande aan het laten uitvoeren van een olieanalyse in een laboratorium is het belangrijk om vast te stellen wat de achterliggende reden is van deze analyse. Afhankelijk van het antwoord op deze vraag is namelijk te bepalen welke analyses precies moeten worden uitgevoerd. Het gebeurt wat dat betreft te vaak dat bedrijven een standaard analyse laten uitvoeren waarmee zij hun doel voorbijschieten en relevante informatie niet wordt verkregen.

 

Weet bijvoorbeeld dat analyse van oliemonsters niet alleen geschikt is voor systemen met grote buffertanks maar ook voor applicaties waarin veel minder olie circuleert. In het laatste geval is een analyse wellicht niet het meest rendabel om de standtijd van de olie te verlengen, maar wél om erachter te komen of zich bepaalde slijtageprocessen afspelen.

 

Monstername

Betrouwbare analysewaarden staan of vallen met de kwaliteit van het oliemonster. De monstername moet dan ook schoon en op een geschikte plaats in het systeem worden uitgevoerd; waar turbulente stroming heerst en het monster representatief is voor het systeem. Daarnaast dient de olie opgevangen te worden in een schoon monstername flesje.

 

Met het opsturen van het oliemonster worden tevens relevante parameters verstrekt aan het laboratorium. Hierbij valt te denken aan het type olie, het aantal draaiuren dat de olie in gebruik is en waar mogelijk het aantal bijgevulde liters over deze gebruiksperiode.

 

In het laboratorium worden vervolgens de gevraagde analyses uitgevoerd. Daarbij zijn veel meer mogelijkheden beschikbaar dan bij een onsite analyse. Onder andere de chemische samenstelling is veel gedetailleerder te onderzoeken waarbij onder meer wordt gekeken naar de diverse additieven zoals viscositeitsverbeteraars, anti-slijtage stoffen, anti-schuim middelen, corrosieremmers en antioxidanten.

 

Onsite of laboratorium?

Analyse door een laboratorium is vooral geschikt voor monsters die trendmatig worden genomen en waarvan de resultaten onder meer worden gebruikt voor historieopbouw. Wanneer een machine of installatie mankementen vertoont, of wanneer er storingen optreden die in relatie kunnen staan met een degradatie van de (smeer)olie, is het mogelijk  om een spoed analyse te laten uitvoeren waarvan de uitslag vrijwel direct beschikbaar is.

 

Interpretatie meetwaarden

Tot slot: zorg ervoor dat waarden worden geïnterpreteerd door mensen – of algoritmes – met kennis van zaken. Zeker bij het gebruikmaken van diensten van een laboratorium is het aan te bevelen om goede afspraken te maken over de te leveren dienst. Dit voorkomt het aanleveren van een lijst met uitsluitend gemeten waarden in plaats van een compleet rapport inclusief conclusies en aanbevelingen.

 

Download hier de nieuwsbrief.